Nieuws — 16 aug 2017

In 2013 startten het Stedelijk Museum Amsterdam en het Van Abbemuseum in Eindhoven met Onvergetelijk, een speciaal museumprogramma bestaande uit interactieve rondleidingen en workshops voor mensen met dementie en hun dierbaren.

Dankzij steun van het Gieskes-Strijbis Fonds ontwikkelden het Stedelijk en het Van Abbe in 2014 een intensief trainings- en implementatieprogramma, waarmee tien andere Nederlandse musea de kans kregen zelf een programma voor deze doelgroep op te zetten. Het landelijke uitbreidingsproject werd begeleid, beschreven en geëvalueerd door middel van uitvoerig wetenschappelijk onderzoek van het VU medisch centrum (VUmc), afdeling psychiatrie, dat de implementatie en impact van het Onvergetelijk-programma onderzocht. 

Onderzoeksresultaten

De onderzoeksresultaten van het VUmc bevestigen het belang van betekenisvolle activiteiten als Onvergetelijk voor de kwaliteit van leven van mensen met dementie en hun naasten. Daarnaast blijkt het programma bij te dragen aan het begrip rondom dementie, en daarmee aan de dementievriendelijke samenleving.

Over het algemeen worden de Onvergetelijk-rondleidingen en –workshops zeer positief beoordeeld door de deelnemers; het gemiddelde rapportcijfer is een 8 en een overgrote meerderheid (91%) wil graag nog een keer aan het programma mee doen. Bovendien verlaten de deelnemers het museum met een betere stemming; op een vijfpuntsschaal verandert de stemming gemiddeld van een 4 naar een 5. Vooral de sociale interactie tijdens Onvergetelijk wordt door de deelnemers gewaardeerd, evenals de betrokkenheid en vriendelijkheid van de rondleiders en vrijwilligers die het programma uitvoeren. Mantelzorgers blijken ook van de reacties van hun naasten met dementie te genieten, bijvoorbeeld van hun enthousiasme, spontaniteit en hun interactie met de andere deelnemers. Een deel van de mantelzorgers (40%) kreeg tijdens het programma een ander soort contact met hun naaste: ‘Door over de kunstwerken te praten, kregen wij zicht op de emoties van mijn moeder. Dat lukt in het dagelijks leven minder goed.’

Ook op de betrokken museummedewerkers heeft het programma effect gehad. De getrainde rondleiders en vrijwilligers hadden een paar maanden na de start van het programma een positiever beeld over mensen met dementie. Ze hadden meer kennis over dementie, zagen mensen met dementie meer als individu en bleken optimistischer over de mogelijkheden en toekomst van mensen met dementie. Zelfs bij museummedewerkers die niet aan de training deelnamen maar alleen van de komst van het programma op de hoogte werden gebracht, bleek de kijk op dementie positiever, zij het in mindere mate dan bij de getrainde medewerkers.

Publicatie Onvergetelijk

Op 21 september (Wereld Alzheimer Dag) wordt in het Stedelijk Museum de publicatie Onvergetelijk – Kunst en cultuur toegankelijk maken voor mensen met dementie en hun dierbaren gelanceerd. De inhoud van de publicatie is gebaseerd op de uitkomsten van de landelijke uitbreiding en het wetenschappelijk onderzoek en heeft als doel om de opgedane inzichten te delen met het veld. De publicatie bevat uitgebreide informatie over de doelgroep en het inzetten van de Onvergetelijk-methode. De publicatie richt zich allereerst op culturele instellingen, maar kan ook gebruikt worden door zorginstellingen voor mensen met dementie, die kunst en cultuur willen implementeren in hun activiteitenaanbod. 

Gratis Onvergetelijk-rondleidingen

Voor mensen met dementie en hun dierbaren organiseren alle Onvergetelijk musea in de week van Wereld Alzheimer Dag gratis Onvergetelijk-rondleidingen. In het Stedelijk Museum kunnen geïnteresseerden op woensdag 20 september terecht van 13.45 tot 15.15 uur en van 15.30 tot 17.00 uur. Het aantal plaatsen is beperkt, reserveren is noodzakelijk.

Noot voor de redactie

Voor meer informatie en/ of persaanmelding voor de boeklancering op 21 september kunt u contact opnemen met: Press Office Stedelijk Museum, pressoffice@stedelijk.nl 020 57 32 660. 


Onvergetelijk is geïnspireerd op het Meet Me at MoMA programma van het Museum of Modern Art en is mede mogelijk gemaakt door:


Het wetenschappelijk onderzoek naar Onvergetelijk werd verricht door de afdeling Psychiatrie van het VU medisch centrum en werd gefinancierd door: