Heiwerk aan de Van Diemenstraat (bij het IJ)

Dit schilderij biedt een blik op de bouw van nieuwe pakhuizen aan het IJ. Dampende stoommachines heien terwijl arbeiders de palen op de juiste hoogte afzagen. In de verte is het water van het pas gegraven Noordzeekanaal zichtbaar. Eind 19e eeuw werd in Amsterdam veel gebouwd, onder andere aan het Centraal Station, de Beurs van Berlage en het Stedelijk Museum. Ook aan de randen van de stad werd druk gewerkt, zoals aan de Van Diemenstraat. Breitner legde deze werkzaamheden vast op vele foto's en doeken. Hij was gefascineerd door de af- en doorbraken als dynamisch beeld van de moderne stad. De bouwput was de plek waar de verandering van het door hem gekoesterde oude Amsterdam duidelijk zichtbaar werd. Breitner schilderde de afgegraven bodemlagen in diverse tinten zwart, bruin en grijs. De heipalen zorgen voor een ritmische ordening binnen de compositie.