Onderdeel van de
tentoonstelling

In the Presence of Absence Voorstellen voor de museumcollectie

5 sep 2020 t/m 31 jan 2021

Kunstenaarspagina — 2 sep 2020

Aan de tentoonstelling In the Presence of Absence, voorstellen voor de tweejaarlijkse gemeentelijke kunstaankopen, nemen 23 kunstenaars(collectieven) deel. Deze kunstenaarspagina bevat een tekst over het werk en een kunstenaarsbijdrage.

Marni (of Sumarni) is geboren in een dorpje op Oost-Java. In de hoop op een beter leven verhuist ze naar Surabaya, waar ze werk vindt als huishoudster voor een magnaat die in een elegante villa woont waarin een vleugje Amsterdamse School is verwerkt. Hier woont Marni veilig in een tijd dat de politieke spanningen hoog oplopen. Ze blijft jaren voor het gezin werken en begint een complexe liefdesaffaire met een Japanse soldaat. Van jongs af aan bezit Marni zonder het te weten bovennatuurlijke krachten waardoor ze materialen anders aanvoelt en de ruimte om haar lichaam op meerder werkelijkheidsniveaus ervaart.’ 

Marni is de hoofdpersoon in een historische novelle van Leonardiansyah Allenda, die in Indonesië speelt tussen de jaren 1940 en 1970. Dit was een woelige periode waarin de Nederlandse bezetting overging in de Japanse, en aansluitend het communisme kwam opzetten dat was geworteld in de westerse socialistische ideologie die in Indonesië opgang vond onder invloed van de Nederlandse communist Henk Sneevliet. Deze beweging leidde uiteindelijk tot de genocide van 1965 in Indonesië.

Illustratie door Haitham Haddad naar Leonardiansyah Allenda’s ‘Chapter 6: Marni’, 2020.
Illustratie door Haitham Haddad naar Leonardiansyah Allenda’s ‘Chapter 6: Marni’, 2020.

In zijn verhaal onderzoekt Allenda hoe de Nederlandse en westerse ideologieën in de praktijk niet werkten en resulteerden in etnische segregatie en een nieuwe vorm van onderdrukking na de Indonesische onafhankelijkheid. Wat hem interesseert is hoe deze politieke ideologieën veranderden en meereisden met de opkomende Amsterdamse School: deze esthetiek bracht via Eduard Cuypers een aantal invloeden uit de Indonesische traditie terug naar Nederland en reisde omgekeerd naar Indonesië mee met Liem Bwan Tjie, na diens studie aan de TU Delft en zijn werk voor Michel de Klerk.

Chapter 6: Marni (2020) is een installatie die bestaat uit een soundscape, video, een hangend sculptuur, tafels en textiel, omgeven door gouden wanden. Allenda gebruikt in dit werk het fictieve personage van Marni om de verschillende lagen in het verhaal te vertalen naar een ruimtelijke ervaring. Het verhaal zelf is een samenweefsel van sociale geschiedenis, architectuur en geloofssystemen. De sfeer en elementen van de installatie weerspiegelen Marni’s onderbewustzijn en haar tegenstrijdige ervaringen nu ze, na te zijn opgevoed in een geloofssysteem met diepe, spirituele wortels in de natuur, haar dagen doorbrengt in een geconstrueerd interieur in de stijl van de Amsterdamse School, die oppervlakkig verwijst naar dat mystieke rijk en haar confronteert met elementen - zoals teakhout - die uit hun natuurlijke omgeving zijn losgerukt.

Leonardiansyah Allenda (1984) onderzoekt in zijn werk de waarneming van lichaam en ruimte. Wat hem boeit is hoe deze ervaringen verweven raken met fictie en thema’s zoals de sociale geschiedenis. Allenda was resident aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam (2016-2017). Zijn werk was te zien in het National Taiwan Museum of Fine Art (Taichung), de Triënnale van Kathmandu, de Biënnale van Jakarta 2016 en het Cemeti Art House (Yogyakarta).

Kunstenaarsbijdrage

Illustratie van ‘Chapter 6: Marni’ door Leonardiansyah Allenda.
Illustratie van ‘Chapter 6: Marni’ door Leonardiansyah Allenda.
Illustratie van ‘Chapter 6: Marni’ door Leonardiansyah Allenda.
Illustratie van ‘Chapter 6: Marni’ door Leonardiansyah Allenda.
Illustratie van ‘Chapter 6: Marni’ door Leonardiansyah Allenda.
Illustratie van ‘Chapter 6: Marni’ door Leonardiansyah Allenda.