Stedelijk X Rietveld: Studium Generale

Events — 19 t/m 21 mrt 2025

Het Stedelijk Museum Amsterdam presenteert, in samenwerking met Studium Generale Rietveld Academie: Radical Accessibility – Crip Pedagogies, Crip Theory, Crip Practice. Dit is een meerdaags evenement met lezingen, presentaties, screenings en performances door internationale kunstenaars, theoretici en Rietveld-studenten. Onderdeel van de samenwerking is de conferentie, die dit jaar ‘disability justice’ en de toegankelijkheid van kunst onderzoekt vanuit een 'Crip' perspectief. Deze benadering benadrukt de onderlinge afhankelijkheid, wederzijdse solidariteit en gedeelde verantwoordelijkheid tussen onze verschillende lichamen en geesten. Het evenement culmineert in een feestelijke Friday Night. Vind meer informatie over het project hier.

Prijs: Museumticket + € 3,- (per dag)
Rietveld studenten gratis op vertoon van studentenpas op 19, 20 en 21 maart.
Locatie: Auditorium
Tijd: 19 t/m 21 mrt, 13.00 tot 17.00
Taal: Engels
Toegang: Tickets

Studium Generale 2024-25 verkent de toegankelijkheid van kunst en culturele praktijken vanuit een ‘Crip’-perspectief. Deze benadering benadrukt onderlinge afhankelijkheid, wederzijdse solidariteit en gedeelde verantwoordelijkheid tussen onze verschillende lichamen en geesten. 'Crip' was ooit een term die negatief werd gebruikt om mensen met een handicap te beschrijven, maar is door kunstenaars, activisten en wetenschappers opnieuw opgeëist als een positieve en versterkende term, vergelijkbaar met wat er is gebeurd met de term ‘queer’. Het daagt schadelijke normen en vooroordelen uit en onderzoekt hoe handicaps samenhangen met geslacht, ras, klasse, seksualiteit en het milieu, en moedigt ons aan om over deze verbanden op zowel persoonlijk als politiek niveau na te denken.

Desondanks zijn er nog steeds talloze barrières in ons dagelijks leven en in onze leeromgevingen. Veel ruimtes blijven ontoegankelijk door een gebrekkig ontwerp en het uitblijven van adequate voorzieningen en hulpmiddelen. Onderwijsmaterialen marginaliseren of negeren vaak verschillende stemmen en overtuigingen. Door samen te werken met 'Crip'-kunstenaars, activisten en denkers, willen we de academie, onze gemeenschap en onze artistieke praktijken opnieuw voorstellen door deze 'Crip'-lens. Hoe kunnen we toegankelijkheid tot een kernaspect van ons leren, denken en creëren maken, in plaats van een bijkomstigheid of tijdelijke toevoeging?

PROGRAM

19 maart: The World is Our Corner: Neurodivergent Homelands and Landscapes

Gastcurator: Hamja Ahsan, met Sarah Browne en Ipek Burçak

Hamja Ahsan overweegt een transnationale bevrijdingsbeweging en een utopisch thuisland Aspergistan—voor neurodivergente, stille mensen en introverten—in zijn boek Shy Radicals: Antisystemic Politics of the Militant Introvert. Zijn lezing zal de uitgebreide praktijk van Shy Radicals verkennen door middel van film, installatie, zine-archieven en, meer in het algemeen, als een gedecentraliseerde cultuur.

Ahsan nodigt İpek Burçak uit, een kunstenaar die het concept Aspergistan en de bijbehorende termen een nieuwe plek geeft door middel van haar risografische boek The Autistic Turn en de begeleidende multidisciplinaire praktijk in geluid, publicatie, film en performance.

Sarah Browne sluit zich ook aan bij het gesprek en presenteert haar filmproject Echo’s Bones: A Parallel Play, dat een verhaal van Samuel Beckett herinterpreteert door samen te werken met een gemeenschap van jongeren met de diagnose autisme in Ierland. Brownes project speculeert over een gedeelde toekomst binnen echte en ingebeelde wereldbeelden, voorbij het pathologische, medische en corrigerende

Hamja Ahsan

Hamja Ahsan is een kunstenaar, schrijver, curator en activist uit Londen. Hij is vooral bekend van Shy Radicals: Antisystemic Politics of the Militant Introvert, een utopisch thuisland voor stille, ongemakkelijke en neurodiverse mensen. Gebaseerd op de taal en vormen van bevrijdingsbewegingen - stelt hij zich een Black Panthers voor introverten voor die worstelen met extraverte suprematie. Zijn kunstwerk Aspergistan Referendum won de Grote Prijs op de 2019 Ljubljana Biënnale. Zijn transdisciplinaire praktijk omvat kunst, activisme, geestelijke gezondheid en diasporische ruimten door middel van sprekerstours, zine-beurzen en tentoonstellingen.

Sarah Browne

Sarah Browne is gevestigd in Ierland en houdt zich bezig met gesproken en onuitgesproken, lichamelijke ervaringen van kennis, arbeid en rechtvaardigheid. Haar werk bestaat uit sculpturen, film, performances en publieke projecten, vaak in samenwerking met anderen. Recente soloprojecten zijn onder andere Echo's Bones (2022: een filmproject in samenwerking met autistische jongeren in Noord-Dublin, als reactie op het werk van Samuel Beckett) en Public feeling (2019: openbare kunstopdracht in vrijetijdscentra in Zuid-Dublin). In 2020 was ze curator van het TULCA Festival of Visual Arts, Galway, met een project getiteld The Law is a White Dog.

Ipek Burçak

Ipek Burçak is een multidisciplinaire kunstenaar, geboren in Istanbul en gevestigd in Berlijn. Ze werkt met verschillende media, zoals video, geluid, installatie, performance en publicaties. Ze is geïnteresseerd in allerlei vormen van verzet, of ze nu historisch of in het heden, en menselijk of niet-menselijk zijn. Terwijl ze de rol van technologieën binnen het neoliberale systeem bestudeert, zoekt ze naar breuken die andere mogelijke verhalen toelaten. Ze laat zich tijdens haar werkproces in met andere mensen en geschiedenissen en haar benadering is vaak speculatief. Ze is medeoprichter van het uitgeverscollectief Well Gedacht Publishing, waar ze bewerkte zines, pamfletten, artist zines en boeken uitgeeft.

20 maart: Unsettling Acces: Care, Touch and Institutional Change

Gastcurator Unsettling Rietveld Sandberg, met Judith Leysner, Carolina Calgaro, Grace Turtle & Romany Dear, CAConrad, Elio J. Carranza

Radicale toegankelijkheid gaat niet alleen over aanpassen; het gaat over transformeren. Het gaat om het heroverwegen van hoe instellingen functioneren, hoe kunst wordt ervaren en hoe zorg kan worden ingebed in het wezen van onze ruimtes en interacties. Instellingen - inclusief kunstruimtes - zijn lange tijd medeplichtig geweest aan uitsluiting, scheiding en schade. Maar wat gebeurt er als we zorg, lichamelijke ervaring en zintuiglijke betrokkenheid tot de kern van onze praktijken maken? Door middel van lezingen, spel, lichamelijke ervaringen en meditaties ontwricht deze middag, breidt uit, breekt open en reikt uit.

Unsettling Rietveld Sandberg

Unsettling Rietveld Sandberg gaat over het verschuiven, uitdagen en uitbreiden van de structuren waarin we leven. Door middel van samenwerking, confrontatie, conversatie en complicaties werken ze aan het ondersteunen van bestaande initiatieven terwijl ze nieuwe ruimtes openen voor stemmen, gedachten en lichamen die historisch over het hoofd zijn gezien, tot zwijgen zijn gebracht of zijn uitgesloten. Hun werk gaat over het maken van ruimte - niet alleen metaforisch, maar tastbaar, materieel, structureel - voor degenen die hier zijn en degenen die dat (nog) niet zijn. Judith Leysner is co-founder en consultant van Unsettling Rietveld Sandberg. Nagaré Willemsen, Emirhan Akin en Laura Quintero-Soekarnsingh zijn ook onderdeel van het team. Meer informatie: www.un-settling.com

Carolina Calgaro

Carolina Calgaro (she/her) onderzoekt en experimenteert met alternatieve curatoriële praktijken binnen instellingen, die gebruik maken van noties van zorg, dekolonialiteit en handicap om collectief de toekomst van dergelijke vijandige ruimtes te (her)verbeelden.  Ze studeerde onlangs af aan de Dual MA Curating Art and Cultures aan de UvA en VU en werkte als assistent-curator bij het Van Abbemuseum. Haar werk omvat de huidige collectiepresentatie Dwarsverbanden en The Space Between Us.  In haar vrije tijd haakt ze kleurrijke creaties als een praktische manier van dromen en als manier om steeds veranderende mogelijke uitkomsten met elkaar in verband brengen.

Romany Dear

Romany Dear (she/they) is een interdisciplinair kunstenaar, performer, onderzoeker en toegangswerker. Romany definieert haar praktijk als “spilling” [morsen] - uit en over verschillende containers van toegang, kunst, dans, onderwijs en gemeenschapsorganisatie aan de rand van de landbouw. Haar werk bestaat uit speculatieve en kritische performances, gedichten, het planten van bonen en veel bewegen vanaf en op de grond. Haar werk is gebaseerd op dans als een praktijk van collectieve en sociale actie, waarbij “vertaling” gebruikt wordt als een methode voor een anti-ableistische manier van bewegen en bewogen worden. Romany was gastdocent en facilitator aan de Glasgow School of Art & The Royal Conservatoire of Performing Arts (Schotland), HZT (Berlijn) en de nationale universiteiten van Bogota en Barranquilla (Colombia). Ze heeft meer dan 12 jaar ervaring in het werken met geïntegreerde dansgezelschappen zoals AXIS, Con-Cuerpos en Indepen-dance, en is een van de medeoprichters van Glasgow Open Dance School. Romany heeft internationaal opgetreden en gewerkt met onder andere: La Compañía, Fundación Organizmo & La Casa de Meira (Colombia), Germinal (Bolivia), The Judson Church & The Movement Research Centre, (NYC), Galerie Wedding & The Volksbuhne Theatre (Berlijn), Siobhan Davies Studies & The Swiss Church (Londen) en The CCA (Glasgow.) Ze heeft een MA in Interdisciplinaire Live Arts, Crip Theory en Feminist Cartographies, (UNAL Colombia).

Grace Turtle

Grace Turtle (they/them) is een Colombiaans-Australische ontwerper, kunstenaar en heronderzoeker, die AI, Strategic and Critical Design en Foresight combineert vanuit een mes-tiza, queer en transfeministische lens. Hen is een Marie-Curie PhD Fellow aan de TU Delft (DCODE Network, 2025), queering AI, ethiek, esthetiek en politiek in het ontwerpen voor co-predictieve relaties - met behulp van experimentele benaderingen die zich uitstrekken over performance, game design, simulatie modellering, en worldbuilding om human AI, world-model verwikkelingen te onderzoeken. Voorheen ondersteunde hen als Design Futures Lead bij Deloitte Digital diverse organisaties bij het leiden van transitie- en plaatsgebonden initiatieven. Hun werk was internationaal te zien op de Porto Design Biennale, Telefonica Foundation Madrid, PRIMER New York, het World Futures Congress in Mexico City en TEDx in Sydney.

Elio J Carranza

Elio J Carranza (they/them) is een transdisciplinaire kunstenaar die werkt met experimenteel bewegend beeld, speltechnieken, tekst en sculptuur. In hun werk synthetiseert hen materiële technologieën, collectieve fictie en beeldproductiesoftware met als doel (speel)ecologieën te ontwikkelen die queer, trans*feministische, crip en meer-dan-menselijke dissidente intimiteiten visualiseren en complexifiëren. Daarnaast heeft hen een passie voor kritische pedagogie en is hen betrokken bij zaken rondom autonome gezondheidszorg. Hen werkt als tutor op de afdeling Fine Arts van het Sandberg Instituut. Meer informatie: eliojcarranza.hotglue.me

CAConrad

CAConrad werkt sinds 1975 met de oude technologieën van poëzie en rituelen. Hun laatste boek is Listen to the Golden Boomerang Return (Wave Books / UK Penguin 2024). Ze ontvingen de Ruth Lily Poetry Prize, een PEN Josephine Miles Award, een Creative Capital grant, een Pew Fellowship en een Lambda Award. The Book of Frank is nu verkrijgbaar in 9 verschillende talen. Ze exposeren gedichten als kunstobjecten met recente solotentoonstellingen in Spanje en Portugal, en hun toneelstuk The Obituary Show werd in 2022 verfilmd door de kunstenaar Augusto Cascales. Meer informatie: linktr.ee/CAConrad88

21 maart: Sexy Freaks

Gastcurator Johanna Hedva, met Tamara Antonijević, Nik Timková, en Zuzana Žabková, van het collectief björnsonova

Een middag met lezingen, discussies en filmvertoningen die wegkwijnen in de thema's erotiek, goddelijkheid, onderwerping en monstruositeit. Met Tamara Antonijević, Nik Timková en Zuzana Žabková van het collectief björnsonova.

Uitgaande van hun schrijf- en choreografische praktijk stellen Johanna Hedva en björnsonova close readings voor van auteurs en kunstenaars die thema's als belichaming en auteurschap benaderen als domeinen van verlies, negativiteit, ontkoppeling en onderwerping. Ze zullen spreken over consumptie, gemeenschap met mensen aan gene zijde van het graf, misvorming en druipende klieren als uitingen van het probleem dat een lichaam zowel een plaats van verzet als van zijn mislukkingen is, maar ook waar verlangen vreugdevol tot ontbinding komt. Ze zijn geïnteresseerd in de afstand tot de eigen ervaring – een thema dat ook de auteurs en kunstenaars waarop ze zich richten verkennen.

Om de thema's van disfunctionele lichamen en ascetische, onzichtbare, mystieke erotiek te benaderen, zullen ze een fragment van de vampierfilm Dark Angels bekijken, waarbij ze inzoomen op de strijd van tandeloze vampiers en een partituur voor engelachtige seks uitvoeren volgens de handleiding van Ida Craddock.

Binnen het discours dat gericht is op zelfgenezing en verbetering willen Hedva en Björnsonova ter discussie stellen hoe de ideeën over het zelf – evenals hun eigen verlangen om erbij te horen en heel te zijn – de systemen in stand houden die het geweld, waartegen ze zich zeggen te verzetten, juist opnieuw bestendigen.

Johanna Hedva

Johanna Hedva is een Koreaans-Amerikaanse schrijver, kunstenaar en muzikant uit Los Angeles. Hedva is de auteur van de essaybundel How to Tell When We Will Die: On Pain, Disability, and Doom, gepubliceerd in september 2024 door Hillman Grad Books. Hen is ook de auteur van de romans Your Love Is Not Good (And Other Stories, 2023) en On Hell (Sator Press, 2018), evenals Minerva the Miscarriage of the Brain (Sming Sming en Wolfman Books, 2020), een verzameling gedichten, performances en essays. Hun werk was te zien in Berlijn bij Gropius Bau en Haus der Kulturen der Welt; in Los Angeles bij JOAN, HRLA, in Getty's Pacific Standard Time en het LA Architecture and Design Museum; in Londen bij TINA, Camden Arts Centre en The Institute of Contemporary Arts; in New York City bij Amant Foundation en Performance Space New York; in Zuid-Korea in Seoul Museum of Art en Gyeongnam Art Museum; de 14e Shanghai Biënnale; Migros Museum für Gegenwartskunst in Zürich; Modern Art Oxford; MASS MoCA; Museum of Modern and Contemporary Art of Bolzano; en in de Transmediale, Unsound, Rewire, en Creepy Teepee Festivals. Hun albums zijn Black Moon Lilith in Pisces in the 4th House (2021) en The Sun and the Moon (2019). In 2024 was hen een Disability Futures Fellow, gefinancierd door de Ford Foundation en de Andrew W. Mellon Foundation.

Tamara Antonijević

Tamara Antonijević schrijft en werkt als dramaturg en artistiek medewerker in performance-, theater- en dansstukken. Ze studeerde Dramaturgie aan de University of Arts in Belgrado, Servië, en heeft een MA van de Institute of Applied Theater Studies in Gießen, Duitsland. De rol van tekst in het samenwerkingsproces staat centraal in haar interesse en onderzoek. Ze geeft les in dramaturgie en is co-host van het MA-programma Live Art Forms aan ADBK Neurenberg. Ze is promovendus aan de Universiteit voor Toegepaste Kunsten in Wenen.

Zuzana Žabková

Zuzana Žabková is een kunstenaar, danser en choreograaf die het lichaam onderzoekt als een profetisch apparaat, altijd in contact met iets dat buiten zichzelf ligt. In haar werk vertrekt ze vaak vanuit wonden, zwakte en gebrokenheid, die ze omarmt als heilige strategieën om te overleven. Ze is geïnteresseerd in somatische fictie en collectieve spelstructuren die dienen als laboratoria voor het bedenken en trainen van nieuwe vormen van sociale relaties. Ze werkt zowel zelfstandig als in samenwerkingsverband en heroverweegt waarden rond werk en zorg. Ze is medeoprichter van björnsonova, een platform, fictief personage, gemeenschap en veelzijdige dansvorm met wortels en connecties die verschillende temporele, ruimtelijke en artistieke dimensies omspannen. Zuzana heeft een MA van het Institute for Applied Theatre Studies in Gießen en promoveert momenteel aan de Faculty of Visual Arts in Brno. Ze woont en werkt tussen Frankfurt am Main en Praag.

Nik Timková

Nik Timková creëert multimediawerken die visuele tekens vermengen via een magisch ritueel proces. Haar installaties bevatten vaak kant-en-klare, grafische ontwerp- en textielelementen, evenals digitale collages die traditionele hekserij-iconografie vermengen met hedendaagse popcultuur. Ze gebruikt Photoshop als haar “toverstaf” en laat digitale en mythische werelden samensmelten tot rituele objecten. Timková studeerde aan Central Saint Martins in Londen en studeerde af aan het Royal Institute of Art in Stockholm. Ze won de Oskar Čepan Award in 2017, is lid van A.M. 180 en is medeorganisator van Creepy Teepee. Ze werkt ook als assistent aan de Academy of Fine Arts in Praag.