Sunday Seminar

Ter gelegenheid van de openstelling van Oplossing of utopie? Ontwerpen voor vluchtelingen organiseert het Stedelijk Museum in samenwerking met What Design Can Do een paneldebat waarbij aandacht besteed wordt aan verschillende ontwerpen uit deze tentoonstelling. Oplossing of utopie? adresseert praktische vraagstukken over het nut en de functionaliteit van ontwerpen voor vluchtelingen, maar ook ethische en ideologische vraagstukken die daarmee gepaard gaan: is het correct om vluchtelingen als een aparte groep te benaderen? Tegen welke praktische problemen lopen mensen aan tijdens hun vlucht en tijdens de integratie in een nieuw land? En is het wel juist om vluchtelingen kant-en-klare oplossingen aan te bieden, of moeten mensen zelf de tools verkrijgen om oplossingen te creëren voor hun onderdak en andere levensvoorzieningen?

De uitgenodigde gastsprekers zijn ontwerpers en kunstprofessionals die de afgelopen jaren betrokken zijn geweest bij kwesties die te maken hebben met vluchtelingen: kunstenaar Yara Said, architect Theo Deutinger, sociaal ondernemer Fleur Bakker (Refugee Company), Märta Terne (Better Shelter) en Andre Guimond & Evan Erlebacher (PRESENT Architecture). Conservator industriële vormgeving Ingeborg de Roode (Stedelijk Museum) zal een introductie geven en Andrea Vonkeman zal een korte presentatie geven. David Kester treedt op als moderator.

MEER OVER DE SPREKERS

Ingeborg de Roode is sinds 2001 conservator industriële vormgeving van het Stedelijk Museum Amsterdam. Momenteel is ze samensteller van de tentoonstelling Oplossing of utopie?, samen met co-curator Jeanette Bisschops. Voor het Stedelijk Museum organiseerde De Roode vele tentoonstellingen, waaronder recentelijk Wonen in de Amsterdamse School (2016) en Marcel Wanders: Pinned Up. 25 jaar vormgeving (2014). Voor de heropening van het Stedelijk in 2012 maakte ze met twee collega’s de goed ontvangen collectiepresentatie Vormgeving. De Roode publiceerde over vormgeving in catalogi en tijdschriften in binnen- en buitenland.

Yara Said is een kunstenaar van Syrische komaf die in 2014 afstudeerde aan de Universiteit van Schone Kunsten in Damascus. Ze reisde in september 2015 naar Nederland en is sindsdien actief betrokken geweest bij vluchtelingenomstandigheden in de EU. Zij is de ontwerper van de vlag van de Refugee Nation. De kleuren van de vlag zijn zwart en oranje, waarvan Said zegt dat deze ‘symbool staan voor solidariteit met de dappere zielen die de zee moesten oversteken om te zoeken naar veiligheid in een nieuw land.’

Andrea Vonkeman begon in 1995 haar carrière bij de VN-Vluchtelingenorganisatie UNHCR. Ze werkte in verschillende regio's (Afrika, Azië, het Midden-Oosten en Zuidoost-Europa) en voor verschillende operaties, variërend van complexe noodhulp tot reguliere programma’s in opvanglanden voor vluchtelingen. Voor haar huidige benoeming als Head of Office van UNHCR Nederland werkte zij op het UNHCR Europa-bureau in Brussel, waar zij verantwoordelijk was voor het contact met EU-instellingen over asiel, met name over de opvang van asielzoekers. Vonkeman heeft een Master in internationaal recht aan de Universiteit van Amsterdam.

Theo Deutinger (oprichter van TD) is architect, schrijver en ontwerper van sociaal-culturele kaarten. Zijn werk is gepubliceerd in diverse tijdschriften, waaronder Wired, Domus en Mark Magazine. Zijn recente projecten omvatten het boek Help Me, I Am Blind (in samenwerking met kunstenaar Heidi Specker), een samenwerkend tentoonstellingsontwerp met het Bauhaus Dessau in Berlijn, en een onderzoeksontwerp-bijdrage aan de Shenzhen Hong Kong Bi-City Biënnale van Urbanism & Architecture in samenwerking met Droog. Theo Deutinger geeft lezingen en onderwijs, onder meer aan Harvard GSD, Strelka Institute Moscow en het Bauhaus in Dessau.

Fleur Bakker is de drijvende kracht achter Refugee Company en creatief directeur van Mister Lion (een lab voor sociale innovatie gebaseerd in Amsterdam). Ze is maatschappelijk ondernemer, pionier en mede-maker, gedreven door een heldere visie op sociale rechtvaardigheid. De afgelopen 15 jaar werkte Bakker aan programma's en concepten die gericht zijn op het verbeteren van de perspectieven van vluchtelingen in binnen- en buitenland.

Märta Terne is hoofd communicatie van de Zweedse maatschappelijke organisatie Better Shelter. Better Shelter is een initiatief gericht op humanitaire innovatie dat in samenwerking met UNHCR en de IKEA Foundation tijdelijke huisvesting ontwikkelt voor mensen die vanwege conflicten en natuurrampen niet meer in hun oorspronkelijke woonplaats kunnen verblijven. Voordat Terne bij Better Shelter ging werken, deed zij ervaring op bij verschillende bedrijven en communicatiebureaus in Zweden, het Verenigd Koninkrijk en India. Märta heeft een BA van de Kingston University, Londen en studeeerde eerder kunstgeschiedenis en fotografie.

Andre Guimond en Evan Erlebacher zijn oprichters en directeur van PRESENT Architecture, New York City, gespecialiseerd in architectuur en urbanisme, opgericht in 2012. Hun praktijk wordt geleid door experimenten en gemotiveerd door een eenvoudige wens om de plaatsen waar we leven, werken en spelen beter te maken. Guimond behaalde een BA in architectuur aan Cornell University en een MA in architectuur aan de Universiteit van Tokio, waar hij twee jaar onderzoek deed, gesponsord door het Japanse ministerie van Onderwijs en Wetenschappen. Ook werkte hij in Tokio bij Toyo Ito. Erlebacher studeerde geschiedenis aan Cornell University en behaalde een MA in architectuur aan Columbia University. Voorafgaand aan de oprichting van PRESENT werkte Evan voor Zaha Hadid Architects in Londen.

David Kester is consultant en strateeg op het gebied van vormgeving, mede-oprichter van de Design Thinkers Academy en voormalig hoofd van de UK Design Council. Daar behandelde hij uiteenlopende vraagstukken, van preventieve gezondheidszorg tot het vormgeven van sociale cohesie binnen samenlevingen. Hij pleitte voor de inzet van vormgeving om sociale uitdagingen tot economische kansen te maken. Kester is sinds 2014 moderator voor de conferentie What Design Can Do.