Tentoonstelling — 30 mrt t/m 12 aug 2018

Fotografie legt vaak het verstrijken van de tijd, de veranderlijkheid en het ouder worden van mensen en dingen vast, maar foto’s zelf zijn ook bij uitstek vergankelijke objecten.

Tot en met 12 augustus presenteert het Stedelijk Museum Amsterdam Forever Young?, een tentoonstelling over de relatie tussen fotografie en vergankelijkheid. In vijf zalen worden zowel foto’s getoond die vergankelijkheid in beeld brengen als werken die onderhevig zijn aan verval. Maar ook fotografie die speelt met de suggestie van veroudering en kunstwerken waarin de combinatie van fotografie en andere materialen tot problemen leidt. 

Fotografische objecten zijn in het museum voorwerp van bijzondere zorg, vooral waar het kleurenfotografie betreft en kunstwerken waarin fotografie werd gecombineerd met andere beeldende materialen. Ondanks zorgvuldig gecontroleerde bewaaromstandigheden worden met name vroege kleurenfoto’s steeds roder en verouderen de afzonderlijke componenten van mixed media werken soms verschillend ten opzichte van elkaar. Restauratie is slechts beperkt mogelijk, nieuwe digitale montage- en afdruktechnieken kunnen de oudere analoge prints vervangen maar dit alles leidt tot vragen en dilemma’s bij alle betrokkenen.

Een voorbeeld van deze complexe problematiek is Russian Diplomacy van Ger van Elk uit 1974, waarbij de foto gedeeltelijk is overgeschilderd met acrylverf. Deze verf heeft weer andere eigenschappen dan de ondergrond en bovendien reageren de materialen ook nog eens op elkaar. Als gevolg van de verschillende verouderingsprocessen ziet het werk er nu anders uit dan toen het gemaakt werd en zijn de onderlinge kleurverhoudingen verstoord. Op de tentoonstelling is ook zijn werk C'est moi qui fais la musique (1973) te zien. Van het werk worden twee afdrukken getoond, het ene is de oorspronkelijke, verkleurde, montage met airbrush en het andere is door Van Elk in de vroege jaren 2000 zelf opnieuw gemaakt met behulp van digitale technieken.

Aanleiding van deze presentatie is het project ‘Photographs and Preservation. How to Save Photographic Works for the Future?’, onderdeel van het programma Science4Arts, gefinancierd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) waarbinnen de Universiteit Leiden drie promotieonderzoeken begeleidt

Ger van Elk, Russian Diplomacy, 1974. Collectie Stedelijk Museum Amsterdam. Foto: Rik Klein Gotink
Ger van Elk, Russian Diplomacy, 1974. Collectie Stedelijk Museum Amsterdam. Foto: Rik Klein Gotink
  •  Berend Strik, Punch Bag 1, 2002. Collectie Stedelijk Museum Amsterdam. Foto: Freewheel Stories
    Berend Strik, Punch Bag 1, 2002. Collectie Stedelijk Museum Amsterdam. Foto: Freewheel Stories
  • Zaalopname, Forever Young?, 2018, Stedelijk Museum Amsterdam. Foto: Gert Jan van Rooij
    Zaalopname, Forever Young?, 2018, Stedelijk Museum Amsterdam. Foto: Gert Jan van Rooij
  • Tracey Moffatt, Plantation, 2006. Foto uit een serie van 12. Collectie Stedelijk Museum Amsterdam, schenking Pieter en Marieke Sanders, 2014
    Tracey Moffatt, Plantation, 2006. Foto uit een serie van 12. Collectie Stedelijk Museum Amsterdam, schenking Pieter en Marieke Sanders, 2014
  • Tracey Moffatt, Plantation, Zaalopname Forever Young?, 2018, Stedelijk Museum Amsterdam. Foto: Gert Jan van Rooij
    Tracey Moffatt, Plantation, Zaalopname Forever Young?, 2018, Stedelijk Museum Amsterdam. Foto: Gert Jan van Rooij
  • Wijnanda Deroo, Amsterdam nr. 2, 1985, deelcollectie  Stedelijk Museum Amsterdam
    Wijnanda Deroo, Amsterdam nr. 2, 1985, deelcollectie Stedelijk Museum Amsterdam
  • Ger van Elk, Zaalopname Forever Young?, 2018, Stedelijk Museum Amsterdam. Foto: Gert Jan van Rooij
    Ger van Elk, Zaalopname Forever Young?, 2018, Stedelijk Museum Amsterdam. Foto: Gert Jan van Rooij

Kunstenaars

In Forever Young? Fotografie en vergankelijkheid is werk te zien van:
Hans Aarsman (NL, 1951), Ania Bien (PL, 1946), Koos Breukel (NL, 1962), Ria van Dijk (NL, 1920), Rineke Dijkstra (NL, 1959), Ger van Elk (NL 1941-2014), Gerard Fieret (NL, 1924 – 2009), Émeric Lhuisset (FR, 1983), Tracey Moffatt (AU, 1960), Wijnanda Deroo (NL, 1955), Harry Sengers (NL, 1948), Johannes Schwartz (DE, 1970) en Berend Strik (NL, 1960).

Wetenschappelijk symposium

Op 5 en 6 april organiseert het Stedelijk Museum een tweedaags wetenschappelijk symposium ‘The Materiality of Photographs’, speciaal voor conservatoren, restauratoren en andere belangstellenden. Op dit symposium worden in de vorm van papers, paneldiscussies en een bezoek aan de tentoonstelling, de resultaten van het Science4Art onderzoek gepresenteerd, dat in 2012 door de Universiteit Leiden is geïnitieerd. 

Tickets

Stedelijk Turns

De tentoonstelling is onderdeel van een nieuw, langlopend onderzoeksprogramma, STEDELIJK TURNS, waarin de collectie van het museum op een experimentele manier wordt benaderd, geïnterpreteerd en gepresenteerd.

Detail of Ger van Elk - Russian Diplomacy, 1974, Chromogenic photograph with application of acrylic paint, collection Stedelijk Museum Amsterdam, Photo: Rik Klein Gotink
Detail of Ger van Elk - Russian Diplomacy, 1974, Chromogenic photograph with application of acrylic paint, collection Stedelijk Museum Amsterdam, Photo: Rik Klein Gotink