Tentoonstelling — 25 apr t/m 26 aug 2018

Het Stedelijk Museum presenteert de eerste museale solotentoonstelling van het succesvolle Nederlandse duo Studio Drift.

In deze tentoonstelling zijn naast vroege ontwerpen ook nieuwe, nog nooit vertoonde werken van het Nederlandse duo Lonneke Gordijn en Ralph Nauta – de oprichters van Studio Drift – te zien. Speciaal voor het Stedelijk Museum maakt Studio Drift de grootste installatie van Fragile Future ooit, met als kern Fragile Future Chandelier 3.5 (2012) die het museum in 2015 aankocht. Een ander hoogtepunt is Drifter, een zwevend blok beton van vier bij twee bij twee meter. Na de wereldpremière op The Armory Show in New York in 2017 is deze magische installatie nu te zien in de IMC zaal van het Stedelijk. De film Drifters (2016) en de installatie Materialism (2018) worden voor het eerst getoond. In totaal omvat de tentoonstelling acht zaalvullende installaties van Studio Drift, alsmede een aantal films.

Het werk van Studio Drift neemt een geheel eigen plaats in. Het beweegt zich tussen disciplines als tech art, performance en biodesign. Omdat in het Stedelijk Museum zowel beeldende kunst en vormgeving als performances een belangrijke plaats innemen, past de presentatie van dit grensoverschrijdende werk bij uitstek in dit museum. Gordijn en Nauta snijden actuele thema’s aan als duurzaamheid, de betekenis van natuurlijke processen voor onze huidige omgeving en vraagstukken die met de toepassing van augmented reality ontstaan. Hun werk leidt tot bewustwording van een veranderende maatschappij waarin de impact van technologie groot is, zonder hierover een oordeel te vellen.

Relatie natuur-mens-technologie

In het werk van Studio Drift staat de relatie natuur-mens-technologie centraal.
Hun eerste project, Fragile Future, een inmiddels iconische serie lichtsculpturen met pluizenbollen van paardenbloemen rondom een ledlampje als kern, bracht het duo internationale bekendheid. Het werk evolueerde door de jaren heen tot een systeem dat is opgebouwd uit modules, en kan verschillende vormen aannemen. Het plaatsen van de paardenbloemzaden op de led’s is een zeer arbeidsintensief proces en te beschouwen als ‘slow design’. Dit handwerk staat in schril contrast met de volautomatische productietechnieken van vandaag. Fragile Future biedt een utopische blik op de toekomst van onze leefomgeving, waarin schijnbaar tegengestelde werelden gebruik maken van elkaars kwaliteiten om te overleven. Net als vrijwel al het andere werk van Studio Drift wordt Fragile Future voor elke ruimte tot een unieke compositie gemaakt. Speciaal voor het Stedelijk maakt de studio de grootste installatie tot nu toe, met als kern Fragile Future Chandelier 3.5.

Conservator Ingeborg de Roode: “We volgen Studio Drift al jaren. Sinds de aankoop van de Fragile Future Chandelier 3.5 in 2015 zochten we naar een goed moment om deze chandelier met ander werk van hen in het museum te laten zien. Nu ze al ruim tien jaar aan een consistent oeuvre werken en ze met o.a. Concrete Storm en Drifter internationale waardering oogsten, is dit het geschikte moment om juist in Nederland een eerste overzicht van hun werk te tonen.”

Studio Drift, Fragile Future Chandelier 3.5 (2012). Collectie Stedelijk Museum Amsterdam. Verworven met financiële steun van het Mondriaan Fonds. Courtesy of Carpenters Workshop Gallery

Kinderen zijn er stil van, volwassenen vergeten even wie ze zijn. Die impact hebben de werken van Studio Drift.

— De Telegraaf ****

De veranderende relatie tussen mens, natuur en technologie is een constant focuspunt in het oeuvre van Studio Drift. Onderwerpen waarnaar zij daarbij verwijzen zijn (de illusie van) vrijheid, het individu versus het collectief en het spanningsveld tussen de reële en de virtuele wereld. Zij maken natuurlijke processen inzichtelijk door de data die ze daaraan ontlenen met behulp van technologie te vertalen en ‘bezielen’ objecten door deze te animeren. Een deel van de installaties is interactief, waardoor de beschouwer onderdeel van het werk wordt. Het werk biedt ruimte voor verwondering over wat zich voordoet, en vormt zo een rustpunt in de hectische, snelle en digitale wereld waarin wij leven. Studio Drift doet dat met gebruikmaking van state-of-the-art technologie waarbij ze de grenzen van wat mogelijk is oprekken. Hiervoor werken ze vaak samen met universiteiten en wetenschappers.

  • Zaalopname Studio Drift: Coded Nature, 2018, Stedelijk Museum Amsterdam. Gazm en Studio Drift, tak van Tree of Ténéré, prototype 2017, met dank aan Pace Gallery, New York. Foto: Gert Jan van Rooij
  • Zaalopname Studio Drift: Coded Nature, 2018, Stedelijk Museum Amsterdam. Installatie Meadow, 2017, choreografie 2018, aluminium, rvs, bedrukt textiel, ledlampen, robotica. Collectie Studio Drift, A'dam, mda collectie DELA, E'hoven. Foto Gert Jan van Rooij
    Zaalopname Studio Drift: Coded Nature, 2018, Stedelijk Museum Amsterdam. Installatie Meadow, 2017, choreografie 2018, aluminium, rvs, bedrukt textiel, ledlampen, robotica. Collectie Studio Drift, A'dam, mda collectie DELA, E'hoven. Foto Gert Jan van Rooij
  • Zaalopname Studio Drift: Coded Nature, 2018, Stedelijk Museum Amsterdam. Drifter, ontwikkeling 2008-2016, uitvoering 2017, mixed media met beton, robotica, traceersysteem. Met dank aan Pace Gallery, New York. Foto: Gert Jan van Rooij
  • Zaalopname Studio Drift: Coded Nature, 2018, Stedelijk Museum Amsterdam. Materialism, Dandlelight, 2018. Foto: Gert Jan van Rooij
    Zaalopname Studio Drift: Coded Nature, 2018, Stedelijk Museum Amsterdam. Materialism, Dandlelight, 2018. Foto: Gert Jan van Rooij
  • Zaalopname Flylight, 2009, ontwerp installatie 2018. Met dank aan Carpenters Workshop Gallery, Londen.  Foto: Gert Jan van Rooij
    Zaalopname Flylight, 2009, ontwerp installatie 2018. Met dank aan Carpenters Workshop Gallery, Londen. Foto: Gert Jan van Rooij
  • Fragile Future 3, 2009, installatie 2018, links: Fragile Future Chandelier 3.5, 2012. Met dank aan Carpenters Workshop Gallery, Londen. Fragile Future Chandelier 3.5. Collectie SMA, verworven met financiële steun Mondriaan Fonds. Foto: Gert Jan van Rooij
    Fragile Future 3, 2009, installatie 2018, links: Fragile Future Chandelier 3.5, 2012. Met dank aan Carpenters Workshop Gallery, Londen. Fragile Future Chandelier 3.5. Collectie SMA, verworven met financiële steun Mondriaan Fonds. Foto: Gert Jan van Rooij
  • Detail Fragile Future modules
    Detail Fragile Future modules
  • Studio Drift, Ghost Collection
    Studio Drift, Ghost Collection

Bewust materiaalgebruik

In enkele recente projecten richt Studio Drift zich op bewust materiaalgebruik. Met Obsidiaan (2013), te zien in het Stedelijk tijdens de tentoonstelling Dream Out Loud in 2016, verdiepen zij zich in een nieuw materiaal verkregen uit de verwerking van chemisch afval. In Materialism (2018) ontleden ze een aantal objecten (o.a. een waterflesje, een potlood, een Volkswagen Kever, een gloeilamp en een ledlamp) in de exacte hoeveelheden van de grondstoffen waaruit ze bestaan. Daarmee maken ze inzichtelijk hoeveel materiaal een object bevat en ook hoe een nieuwe productiemethode materiaalbesparing kan opleveren.

Reële en nieuwe werkelijkheden

In enkele andere recente werken draait het vooral om het spanningsveld tussen de reële en virtuele wereld. In Concrete Storm (2017) krijgt de kijker via een speciale bril een augmented reality van bewegende hologrammen voorgeschoteld die een aanvulling zijn op een installatie van betonnen elementen. Het levert een nieuw soort werkelijkheid op, een ‘mixed reality’.

De installatie Drifter (2017) kaart verschillende thema’s aan: wat doet het met de waarneming van de wereld om ons heen als dat wat zich nu als vanzelfsprekend aan ons voordoet – namelijk een wereld opgebouwd uit grote, zeer sterke en stabiele constructies – vroeger als utopie werd gezien? Is het laten zweven van een groot blok beton, zoals in deze installatie gebeurt, in de toekomst wellicht net zo vanzelfsprekend als de hedendaagse betonnen stedelijke omgeving die door Thomas More in 1516 in zijn boek Utopia als een toekomstdroom werd beschreven? Een zwevend betonnen blok werd door Studio Drift opgevoerd in de film Drifters (2016, i.s.m. Sil van der Woerd), die in deze tentoonstelling voor het eerst te zien is. Drifters is een twaalf minuten durende film over een entiteit die zijn oorsprong en bestemming ontdekt, gesitueerd tegen de achtergrond van de Schotse Hooglanden: De vraag die rijst is: valt er voor het individu te ontsnappen aan het collectief? Drifter en Concrete Storm beleven in het Stedelijk hun Europese première.

Over Studio Drift

Studio Drift werd in 2007 opgericht door Lonneke Gordijn (Alkmaar, 1980) en Ralph Nauta (Swindon, Verenigd Koninkrijk, 1978). Zij ontmoetten elkaar tijdens hun studie aan de Design Academy in Eindhoven, waar zij in 2005 afstudeerden. Hun fascinatie voor natuur, sciencefiction en technologie komt samen in hun site-specifieke installaties en interactieve sculpturen. In het proces van de vertaling van hun ideeënwereld naar een werk gaan ze vaak een samenwerking aan met wetenschappers, programmeurs, ingenieurs en andere specialisten. Hierbij dagen ze graag hun samenwerkingspartners uit om grenzen van de technologie te verkennen. Het resulteert in een esthetisch en evenwaardig samenspel tussen natuur en techniek dat op poëtische manier wijst op de schijnbaar onuitputtelijke bronnen die de aarde in zich draagt en de oneindige mogelijkheden die de toekomst kan bieden.

Studio Drift wordt vertegenwoordigd door Pace Gallery (o.a. in Londen en New York), waar het deel uitmaakt van het Future\Pace programma en door Carpenters Workshop Gallery (Londen, Parijs, New York) waarmee Studio Drift al sinds 2009 samenwerkt. Installaties van Studio Drift worden over de gehele wereld getoond en bevinden zich in veel internationale collecties. In Nederland is een permanente installatie onder meer te zien in het Rijksmuseum, Amsterdam.

Studio Drift: Lonneke Gordijn en Ralph Nauta. Foto: J.W. Kaldenbach

De tentoonstelling is samengesteld door Ingeborg de Roode, conservator industriële vormgeving van het Stedelijk Museum Amsterdam, in nauwe samenwerking met Studio Drift (Lonneke Gordijn en Ralph Nauta).

Studio Drift: Coded Nature is mede tot stand gekomen dankzij de genereuze bijdrage van de International Collector Circle en de Curator Circle van het Stedelijk Museum Fonds.