Blog — 1 okt 2013

In de tentoonstelling Kazimir Malevich en de Russische avant-garde dienen werken op papier als een belangrijke illustratie van Malevich’ eigenzinnige artistieke ontwikkeling. Recent onderzoek, waarin het Stedelijk Museum een belangrijke rol heeft gespeeld, heeft het inzicht gebracht dat juist in Malevich’ tekeningen zijn artistieke queeste zichtbaar is. Nooit eerder zijn zoveel werken op papier bijeen gebracht; de basis hiervoor wordt gelegd door de Khardzhiev-collectie die in beheer is bij het Stedelijk Museum. De restauratoren papier geven een exclusief kijkje in hun atelier, waar de werken zorgvuldig worden voorbereid voor de tentoonstelling. Malevich heeft verschillende media gebruikt voor zijn tekeningen waaronder gouache. Gouaches zijn bijzonder kwestsbaar en indien noodzakelijk zijn de gouaches gerestaureerd voor deze tentoonstelling.

K. Malevich, Fruitplukken/Overvloed, 1909 inv. nr. 4.2001 (172). Gouache en potlood op papier.
K. Malevich, Fruitplukken/Overvloed, 1909 inv. nr. 4.2001 (172). Gouache en potlood op papier.

Details van loskomende schilfers van een gouache van Malevich . Deze kunstenaar heeft gouacheverf vaak gebruikt voor zijn tekeningen. Gouacheverven  hebben  een matte uitstraling en een pasteuze textuur; ze hebben relatief veel pigment maar weinig bindmiddel. Het gevolg is dat gouacheverf vaak loskomt van het papier. Om verfverlies te voorkomen worden de loszittende gouacheschilfers geconsolideerd.

Het consolidatiemiddel gebruikt voor de restauratie van de  gouaches wordt met een “nebulizer” aangebracht. Dit apparaat zorgt ervoor dat de lijm als een dunne nevel op het oppervlak van de tekening aangebracht  wordt. Op deze manier dringt de lijm tussen de verfschilfers door naar beneden in het object in plaats van op het oppervlak te blijven liggen zonder dat de gouache zijn matheid verliest.

De grotere schilfers van de loskomende gouacheverf worden met behulp van een microscoop en een klein penseel  met een sterk verdunde  wateroplosbare lijm weer vastgezet aan het  onderliggende papier.

Het consolidatiemiddel wordt met penseel onder de loszittende verfschilfer aangebracht. (detail foto).