type/dynamics: jurriaan schrofer/lust

Locatie: Teijin Auditorium, Stedelijk Museum Amsterdam
Tijd: 17.00 - 18.00 uur
Voertaal: Nederlands
Toegang: entreeprijs Stedelijk Museum

De tentoonstelling wordt geopend op 7 november, Frederike Huygen (kunst- en designhistorica en auteur van de dissertatie over Schrofer) zal het werk van Schrofer inleiden/kort toelichten. Daarna vindt er een gesprek plaats tussen Huygen, de ontwerpers van LUST, grafisch ontwerper en éminence grise Karel Martens en tijdgenoot Jonathan Puckey (Moniker). Dit programma wordt afgesloten met een korte lezing van Josh Berson.

Het streven naar beweeglijke typografie vormt een rode draad in het oeuvre van ontwerper Jurriaan Schrofer. Hij raakte in de jaren vijftig geïntrigeerd door ruimtelijke effecten en zette daarna zijn experimenten met dynamische typografie voort. Vanaf de jaren zestig, met fotografische bewerkingen van woorden en beelden, onderzocht hij visuele mogelijkheden van tekens en patronen. Zijn werk is niet alleen verbonden met de beeldende kunst (op art), maar liep vooruit op de mogelijkheden van de computer omdat hij de relatie tussen de tweedimensionale en driedimensionale ruimte exploreerde. Schrofer maakte alles met veel geduld, handmatig op grond van tekeningen en berekeningen. Dit is duidelijk zichtbaar in de tentoonstelling: een selectie uit zijn uitzonderlijk grote archief is in vitrines en op beeldschermen te zien. De wanden zijn beplakt met Schrofer-behang, een ontwerp van LUST op basis van zijn werk.

Ontwerpstudio LUST staat bekend om zijn experimenten met nieuwe media, verkent via het Lustlab de mogelijkheden van bewegende typografie en interactieve communicatie. Oprichters Jeroen Barendse, Thomas Castro en Dimitri Nieuwenhuizen zien zichzelf als onderzoekers van vorm en techniek. Ze werken samen met wetenschappers uit andere disciplines aan nieuwe vormen van informatieoverdracht. LUST is, evenals Schrofer, geïnteresseerd in de relatie tussen letters en beeld, in typografische patronen en structuren en de wisselwerking tussen de fysieke en virtuele wereld. Voor deze expositie ontwierp LUST met projecties een bewegend environment van data dat reageert op bezoekers.

Tijdens de discussie gaan de ontwerpers van Lust in gesprek met hun inspirator Karel Martens en tijdgenoot Jonathan Puckey over het thema “De ontwerper als onderzoeker”. Grafisch vormgevers treden buiten de grenzen van drukwerk en werken zowel in de ruimte als met nieuwe media. Wat betekenen die veranderingen voor hun praktijk en hoe geven zij daar gestalte aan? Hun onderzoek kan persoonlijk en individueel zijn, maar is steeds vaker het resultaat van samenwerking via netwerken of collectieven, of met andere disciplines. De veranderingen op het gebied van communicatie en techniek leiden tot nieuwe vormen van informatie zoals het visualiseren van big data, en tot meer interactieve toepassingen. Josh Berson, antropoloog van interfaces, informatie en taal, onder andere verbonden aan het Max Planck Instituut, sluit het programma af.

LUST

LUST is een multidisciplinair bureau voor grafische vormgeving in Den Haag dat in 1996 is opgericht door Thomas Castro, Jeroen Barendse en Dimitri Nieuwenhuizen. De werkzaamheden van LUST vallen onder het brede spectrum van media, waaronder traditioneel printwerk en boekontwerp, abstracte cartografie en datavisualisatie, nieuwe media en interactieve installaties, en grafische vormgeving in architectuur. De ontwerpmethode van LUST is gebaseerd op het genereren door middel van een processor. Dit is het resultaat van de ontwikkeling van een analytisch proces dat uiteindelijk leidt tot een eindproduct dat zichzelf heeft ontworpen. LUST is bovendien geïnteresseerd in het verkennen van nieuwe methodes in ontwerpen op het snijvlak waar nieuwe media en informatie technologieën, architectuur en stedelijke ontwerpen, en grafisch ontwerp elkaar ontmoeten en overlappen. De fascinatie hiervoor heeft geleid tot de ontwikkeling van een nieuw media & technologie studio/laboratorium genaamd LUSTlab, in de zomer van 2010.

Frederike Huygen

Frederike Huygen is kunst- en designhistorica. Zij was conservator industriële vormgeving bij Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam en schreef vele publicaties over design. De belangrijkste daarvan zijn Wim Crouwel – Mode en module (met Hugues Boekraad 1997) en Visies op vormgeving: Het Nederlandse ontwerpen in teksten, deel 1 (2007) en deel 2 (2008). Tevens is zij voorzitter van de Stichting Designgeschiedenis Nederland. Onlangs promoveerde zij op een dissertatie over Jurriaan Schrofer die als boek is verschenen bij uitgeverij Valiz.

Karel Martens

Karel Martens is grafisch ontwerper en kunstenaar. Hij doceerde aan de Arnhemse Academie voor Beeldende Kunsten en de Jan van Eyck Academie in Maastricht. In 1998 was hij medeoprichter van de Werkplaats Typografie in Arnhem. Sinds die tijd doceert hij ook aan het Graphic Design Department van Yale University School of Art (New Haven, US) en geeft wereldwijd lezingen en workshops. Het meest recente boek over zijn werk is Karel Martens – Full Color (2013, ginza gallery/Roma Publications). Samen met Jaap van Triest tekende hij voor de vormgeving van het boek over Jurriaan Schrofer. Sommige ontwerpers van LUST zijn door hem opgeleid en/of werken als docent aan de Werkplaats Typografie.

Jonathan Puckey

Jonathan Puckey, medeoprichter van design studio Moniker en lid van Conditional Design, is een vormgever en programmeur wonend in Amsterdam. Hij beschrijft de computer als een gereedschap om andere instrumenten mee te maken waarmee hij de vooropgezette restricties van al bestaande software negeert. In plaats daarvan ontwerpt hij zelf de instrumenten waarmee hij vervolgens zijn projecten realiseert. Daarmee draagt hij actief bij aan open source-projecten zoals Scriptographer en Paper js. Puckey doceert tevens Interaction design aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam en is een gastcriticus aan het departement van Grafisch Design aan Yale University of Art in New Haven.

Josh Berson

Josh Bersonis een antropoloog, die de voortdurende stroom van materiaal, data, kennis, kapitaal en migratie in de wereld onderzoekt. Hij is een alumnus van Harvard University (1997) en was in 1998-99 postdoctoraal onderzoeker bij Oxford University Computing Lab. Hij heeft een PhD in de sociologie van wetenschap, technologie en geneeskunde (University of Pennsylvania, 2009). Hij doceerde informatiekunde aan Harvard University (1996-98) en antropologie van mondiale gezondheid aan Pennsylvania University (2004-2009). Sinds 2013 is Berson onderzoeker aan het Max Planck Instituut voor Cognitief en Hersenonderzoek, Leipzig.