Onderdeel van de
tentoonstelling

Freedom of Movement Gemeentelijke kunstaankopen 2018

25 nov 2018 t/m 17 mrt 2019

Profiel — 23 nov 2018

Met zijn multidisciplinaire installaties en performances creëert Rory Pilgrim ontmoetingsplekken waar mensen met een verschillende achtergrond samen nieuwe ideeën en vormen van zorg kunnen bedenken. Voor Software Garden componeerde Pilgrim een compleet muziekalbum met singersongwriter Robyn Haddon en de dichter en pleitbezorger voor rechten van mensen met een beperking Carol Kallend. Deze samenwerking leidde tot een breed scala aan activiteiten, inclusief muziekvideo's, performances en niet te vergeten de workshops van choreograaf, kunstenaar en performer CasperMalte Augusta. De complete reeks van elf muziekvideo's zal haar première beleven in het Stedelijk Museum en te zien zijn als één doorlopende film.

Rory Pilgrim, ‘Software Garden’, 2016-2018, 12-Track muziekvideo-album, 50 minuten, courtesy de kunstenaar
Rory Pilgrim, ‘Software Garden’, 2016-2018, 12-Track muziekvideo-album, 50 minuten, courtesy de kunstenaar

Naast deze muziekvideo's zal Pilgrim zijn Software Garden live ten gehore brengen. Het avondvullende concert brengt verschillende deelnemers -– zowel menselijk als robotisch – bij elkaar om tot een voorstel te komen voor een systeem dat lichamelijke geborgenheid en genegenheid biedt. De performance, waarin Kallend via Skype zal voorlezen met de robot Pepper in haar plaats als fysieke avatar, gaat in op de connecties tussen technologie, fysieke beperkingen en de zorg, en plaatst deze in een breder, politiek kader. Het concert combineert poëzie, gesproken woord, muziek en dans met gastoptredens van Haddon, Augusta en de Utrechtse zanger/rapper Daisy Rodrigues.

Rory Pilgrim, ‘Software Garden’, 2016-2018, 12-Track muziekvideo-album, 50 minuten, courtesy de kunstenaar
Rory Pilgrim, ‘Software Garden’, 2016-2018, 12-Track muziekvideo-album, 50 minuten, courtesy de kunstenaar

Het project is in meerdere opzichten een reactie op het politieke klimaat van de afgelopen jaren. Sinds 2016 is dit flink gepolariseerd en verhard, na het Brexit-referendum in Groot-Brittannië en de verkiezing van Donald Trump tot president van de Verenigde Staten. Voor Pilgrim onthulden deze en andere gebeurtenissen dat de nieuwe, op algoritmen gebaseerde technologieën achter online platforms zoals Facebook zichzelf versterkende online bubbels hebben gecreëerd. Deze dragen bij aan een grote politieke verdeeldheid en groeiende kloof tussen groepen mensen met vermeend tegenstrijdige belangen, zoals jong en oud, rijk en arm of links en rechts. Met Software Garden biedt Pilgrim een alternatief model voor het gebruik van technologie, voor een medemenselijkere vorm van uitwisseling waarin de on- en offline wereld samenvalt. Vanuit de overtuiging dat het zaak is vooruit te kijken en zich op de toekomst te richten in plaats van te zwelgen in nostalgie, put Pilgrim inspiratie uit de feministische denker Donna Haraway die de cyborg verwelkomde als een metafoor voor hoe een meer hybride vorm van denken kan leiden tot een nietpatriarchale, posthuman inrichting van de maatschappij. Ook in zijn eigen werk mijdt de kunstenaar binaire tegenstellingen en afgebakende categorieën en verkent liever hun grenzen en raakvlakken.


Pilgrim is kritisch over de technologische ontwikkelingen waar neoliberale regeringen zo graag goede sier mee maken, aangezien deze vaak voor meer ongelijkheid zorgen. Het valt hem op dat er van staatswege steeds minder geld beschikbaar is voor mensen met een beperking, en hij vraagt zich af in hoeverre gerobotiseerde apparaten kunnen worden ingezet voor nieuwe vormen van zorg. Hij biedt de ‘softwaretuin’ aan als een plek die geheel in het teken staat van hoogtechnologische vormen van zorg en medeleven. Door de nadruk op gemeenschappelijkheid te leggen en het belang te onderstrepen van wederzijds respect, maakt Pilgrim van zijn oeuvre een wapen tegen de ontmenselijkende, vervreemdende gevolgen van het neoliberalisme.

Over de kunstenaar

Rory Pilgrim (geb. 1988, Verenigd Koninkrijk)

Rory Pilgrim heeft gestudeerd aan het Chelsea College of Art and Design in Londen en was artist-in-residence aan De Ateliers in Amsterdam. Zijn werk is tentoongesteld en opgevoerd in onder meer TENT, Rotterdam; Oude Kerk, Amsterdam; Museum Boijmans van Beuningen, Rotterdam; South London Gallery, Londen; de eerste Aziatische Biënnale/5de Guangzhou Triënnale; Van Gogh Museum, Amsterdam; Bonnefantenmuseum, Maastricht; Witte de With Center for Contemporary Art, Rotterdam; De Hallen, Haarlem en het Cobra Museum, Amstelveen. Pilgrims werk is opgenomen in de collectie van verschillende Nederlandse instellingen, waaronder De Hallen, Haarlem; Stichting C.o.C.A., Rotterdam; en het Bonnefantenmuseum, Maastricht.