Nieuws — 24 jul 2020

Onderzoek wijst uit: Coronacrisis raakt Nederlandse ontwerpers hard en ontwerpers zien zichzelf als onderdeel van de oplossing. Dit onderzoek is toegevoegd aan tentoonstelling Van Thonet tot Dutch Design (vanaf 25 juli)

Het Stedelijk Museum Amsterdam heeft, samen met de BNO / Beroepsorganisatie Nederlandse Ontwerpers, meer dan 100 ontwerpers gevraagd naar de impact van de coronacrisis op hun werk, zowel inhoudelijk als financieel. Uit het onderzoek komt de kwetsbare maar veerkrachtige positie van de ontwerper aan het licht.

HARDE KLAP VOOR ONTWERPERS

De coronacrisis raakt ontwerpers in Nederland hard. Van de ondervraagde ontwerpers gaf 45% aan meer dan de helft van hun omzet misgelopen te zijn in de eerste drie maanden van de lockdown. Meer dan 50% van de ontwerpers verwacht ook op de lange termijn (t/m 2021) tussen 25% en 50% minder omzet te draaien, en ruim 20% van de ontwerpers verwacht zelfs nog meer omzet te verliezen. Meer dan de helft van ondervraagde ontwerpers voelt zich niet gesteund door de maatregelen van het kabinet, waarbij opvallend is dat een groot deel geen steun ontvangt.

Testopstelling van Serres Séparées, Mediamatic ETEN, 28 april 2020. Foto Willem Velthoven.
Testopstelling van Serres Séparées, Mediamatic ETEN, 28 april 2020. Foto Willem Velthoven.
Van Eijk & Van der Lubbe voor Lensvelt, schermen voor gebruik in kantoren, 2020. Met dank aan de ontwerpers.
Van Eijk & Van der Lubbe voor Lensvelt, schermen voor gebruik in kantoren, 2020. Met dank aan de ontwerpers.

ONTWERPERS OOK DEEL VAN DE OPLOSSING

79% van de ondervraagde ontwerpers vindt dat zij tijdens de coronacrisis juist een rol kunnen spelen in het creëren van solidariteit en connectiviteit. Dat is niet vreemd – ontwerpers zijn getraind in het oplossen van problemen en vormgeven van nieuwe mogelijkheden. Het Stedelijk Museum laat dan ook in de tentoonstelling Van Thonet tot Dutch Design enkele ontwerpen zien die reageren op de coronacrisis. Zo zorgt het picknick-kleedHere Comes the Sun van Paul Cocksedge voor een veilige afstand, terwijl het toch een gevoel van verbondenheid geeft. Van Eijk en Van der Lubbe ontwierpen in reactie op de pandemie schermen voor gebruik tussen kantoorwerkplekken en verschillende ontwerpers zoals Jenny Sabin (Sabin Lab) en Norman Foster stellen praktische ontwerpen voor 3D geprinte gezichtsmaskers via internet beschikbaar voor iedereen. Vanwege de lockdown kwamen ook veel sociale activiteiten stil te liggen. Toen ook na de heropening van de restaurants mensen angst bleken te hebben om uit eten te gaan, ontwierp Mediamatic Serres Séparées, zodat mensen coronaproof in kleine glazen kassen kunnen dineren.

Deze eerste onderzoeksresultaten tonen aan dat óók de creatieve industrie hard wordt geraakt door de huidige situatie. Tegelijkertijd kunnen juist ontwerpers vernieuwende en andere oplossingen bieden om de uitdagingen die de huidige tijd ons stelt aan te gaan. Het Stedelijk vindt het daarom belangrijk naast de onderzoeksresultaten enkele prikkelende ontwerpen te presenteren die reageren op de coronacrisis.

— Directeur Stedelijk Museum Amsterdam, Rein Wolfs

We monitoren de gevolgen van de coronacrisis sinds maart en herkennen de uitkomsten van deze poll. Het ontwerpvak is conjunctuurgevoelig, want vanzelfsprekend onderdeel van vele ketens en praktijken. We lobby(d)en natuurlijk voor steunmaatregelen, maar onderstrepen vooral het belang van concrete opdrachten, van werk: het beste bewijs voor de relevantie van een vak met wonderbaarlijke potentie.

— Directeur BNO, Madeleine van Lennep

TENTOONSTELLING VAN THONET TOT DUTCH DESIGN

Het onderzoek naar de impact op Nederlandse ontwerpers is onderdeel van de tentoonstelling Van Thonet tot Dutch Design – 125 jaar wonen in het Stedelijk, die vanaf zaterdag 25 juli de schijnwerpers zet op de beroemde collectie vormgeving van het Stedelijk Museum. De meer dan 300 items in de opstelling zijn allemaal baanbrekend en actueel geweest. De tentoonstelling voert van een van de oudste meubels in de collectie, een bank van Thonet uit 1849, langs stromingen als de Wiener Werkstätte, de Amsterdamse School, Scandinavische vormgeving, de opkomst van plastic in de jaren 60, het kleurrijke Italiaanse Memphis design uit de jaren 80 en Dutch design dat sinds de jaren 90 succesvol is. Het onderzoek naar de impact van de coronacrisis op ontwerpers in Nederland is het sluitstuk van de tentoonstelling. Naast de onderzoeksresultaten zijn er (deels digitaal) enkele ontwerpen te zien die inspelen en reageren op de pandemie.

Lex Reitsma, Physical distancing [is not] social distancing, Onderdeel van: Lex Reitsma e.a. Corona kaarten, 2020. i.s.m 14 ontwerpers/ontwerpbureaus. druk: Pantheon Drukkers.
Lex Reitsma, Physical distancing [is not] social distancing, Onderdeel van: Lex Reitsma e.a. Corona kaarten, 2020. i.s.m 14 ontwerpers/ontwerpbureaus. druk: Pantheon Drukkers.