Nieuws — 28 feb 2019

Freedom of Movement t/m 17 maart te zien


Freedom of Movement is de nieuwste editie van de Gemeentelijke Kunstaankopen die het Stedelijk Museum tweejaarlijks organiseert, om nieuw of recent werk tonen van in Nederland wonende kunstenaars. Bij elke editie staat een medium centraal, dit jaar ‘time-based media’: kunstwerken met een bepaalde tijdsduur, zoals film- en videowerk, internetkunst, geluidskunst, performance, dans en workshops. Aan de huidige editie nemen 20 kunstenaars deel, waaronder één duo.

Het Stedelijk Museum doet altijd ook aankopen uit de tentoonstelling en maakt vandaag bekend dat het de werken van Yael Bartana, Verena Blok, Kate Cooper, Danielle Dean, Deniz Eroglu, Jort van der Laan, Basir Mahmood en Michele Rizzo toevoegt aan de collectie.

Jan Willem Sieburgh, interim directeur van het Stedelijk Museum: “Dit zijn voor het Stedelijk Museum acht belangrijke aankopen, van toonaangevende hedendaagse kunstenaars die nieuwe verhalen vertellen. Met trots maken we bekend dat deze werken toegevoegd zijn aan de collectie. De Gemeentelijke Kunstaankopen blijken steeds weer een relevant instrument om onze collectie op een goede manier uit te breiden.”

Karen Archey, conservator hedendaagse kunst, time-based media bij het Stedelijk Museum: “Ik ben vereerd om voor de tentoonstelling Freedom of Movement met deze twintig kunstenaars te hebben mogen werken. Hun werken zijn belangrijke toetsstenen voor het begrijpen van de sociale en politieke kwesties die vandaag de dag centraal staan in het culturele debat in Nederland. Hoewel ik graag alles in de tentoonstelling had willen verwerven, ben ik ongelooflijk blij dat deze acht werken nu onderdeel zijn van de collectie, en ik zie er zeer naar uit om deze kunstenaars te blijven volgen.”

Meer informatie over de aangekochte werken:

Yael Bartana, Tashlikh (Cast Off), 2017, eenkanaals video- en geluidsinstallatie, 11 min, courtesy Annet Gelink Gallery, Sommer Contemporary Art, Tel Aviv, Capitain Petzel, Berlin, Petzel Gallery, New York, en Galleria Raffaella Cortese, Milan
Yael Bartana, Tashlikh (Cast Off), 2017, eenkanaals video- en geluidsinstallatie, 11 min, courtesy Annet Gelink Gallery, Sommer Contemporary Art, Tel Aviv, Capitain Petzel, Berlin, Petzel Gallery, New York, en Galleria Raffaella Cortese, Milan

Yael Bartana, Tashlikh (Cast Off) (2017)

De film ontleent haar titel aan de Joodse gewoonte om brood in een rivier te gooien als een symbolische daad om in het reine te komen met aangedane of begane zonden. Bartana nodigde hiervoor slachtoffers en daders uit van de Holocaust, Armeense genocide en etnische zuiveringen in Soedan en Eritrea en laat zien dat identiteit steeds opnieuw wordt gedefinieerd door veranderende omstandigheden en de interactie met anderen.

Verena Blok, Robota, videostill, 2018, met dank aan het Mondriaan Fonds en de kunstenaar
Verena Blok, Robota, videostill, 2018, met dank aan het Mondriaan Fonds en de kunstenaar

Verena Blok, Robota (2018)

Blok volgde twee jonge Poolse migranten in Nederland, onderwijl met hen discussiërend over migratie, thuishoren en nationale identiteit. Hun overtuigingen ontkrachten het cliché van de arbeidsmigrant als een slachtoffer van nationalistische regeringen; ze steunen hetzelfde xenofobe beleid dat hun vrijheden beperkt. Zo illustreren ze het paradoxale karakter van de rechtse regering van Polen, die vijandig staat tegenover de Europese Unie terwijl ze er tegelijkertijd van profiteert, en die immigranten zwartmaakt, ook al hebben haar eigen burgers baat bij open grenzen.

Kate Cooper, Infection Drivers, videostill, 2018, met dank aan het Mondriaan Fonds, AFK, Beam Systems en de kunstenaar
Kate Cooper, Infection Drivers, videostill, 2018, met dank aan het Mondriaan Fonds, AFK, Beam Systems en de kunstenaar

Kate Cooper, Infection Drivers (2018)

Coopers video toont een lichaam dat met zichzelf in conflict is. In dit werk draagt een computergegenereerde vrouw een doorschijnend pak dat opblaast en weer leegloopt, en zo overdreven gender-stereotyperingen over lichamen oproept. Door het gebruik van CGI bevraagt de kunstenaar ook gevestigde opvattingen over de beperkingen van het lichaam. Begeleid door indringende muziekscore wordt haar avatar moe en ziek, bloedt en kneust.

Danielle Dean, True Red Ruin (Elmina Castle), 2016-2017, HD-video, kleur, geluid, 9 min., 39 sec., courtesy de kunstenaar
Danielle Dean, True Red Ruin (Elmina Castle), 2016-2017, HD-video, kleur, geluid, 9 min., 39 sec., courtesy de kunstenaar

Danielle Dean, True Red Ruin (Elmina Castle) (2016-2017)

Dean verdiept zich in haar werk in de manier waarop mediatechnologie en reclame-beeldtaal de lijn van de kolonisatie voortzetten hoe die probeert raciale groepen te beïnvloeden. True Red Ruin (Elmina Castle) handelt over het door de Portugezen gebouwde kasteel in Ghana, later door de Hollanders gebruikt voor de slavenhandel. De ruïne is nu een pelgrimsoord voor mensen van Afrikaanse afkomst op zoek naar hun voorouderlijk verleden. Dean verbindt het met een sociale-woningbouw-project in een van oudsher zwarte wijk in Houston.

Deniz Eroglu, Baba Diptych, 2016, tweekanaals SD PAL video, kleur, geluid, 2 min., 30 sec., courtesy de kunstenaar
Deniz Eroglu, Baba Diptych, 2016, tweekanaals SD PAL video, kleur, geluid, 2 min., 30 sec., courtesy de kunstenaar

Deniz Eroglu, Baba Diptych (2016)

In Baba Diptych speelt Eroglu beeld voor beeld een zelfgeschoten home video uit 1996 na, waarin zijn Turkse vader druk in de weer is kebab te bereiden voor klanten. De identiteiten van de eerste- en tweede generatie immigrant smelten in dit werk op een verwarrende manier samen. Eroglu’s onderzoek naar zijn familie geeft inzicht in de culturele positie van immigranten en hun kinderen, die vaak het gevoel wordt gegeven tegelijkertijd binnen en buiten de dominante cultuur te staan in het land waar ze wonen.

Jort van der Laan, Neither Of Us Is Powerless, 2018, video-lexicon met geluid (8 minuten-loop) op beeldbuis, draagbaar bankje met 3D-geprinte ergonomische add-ons voor projectie, leiding, steun, courtesy de kunstenaar
Jort van der Laan, Neither Of Us Is Powerless, 2018, video-lexicon met geluid (8 minuten-loop) op beeldbuis, draagbaar bankje met 3D-geprinte ergonomische add-ons voor projectie, leiding, steun, courtesy de kunstenaar

Jort van der Laan, Neither Of Us Is Powerless (2018)

Van de Laans filmde dit werk tijdens vluchten tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk, en onderzoekt het vliegveld als een extraterritoriale ruimte waar beweging wordt gemonitord en gecontroleerd. Bij de film maakte Van der Laan een lexicon samengesteld uit woorden en zinnen uit reclames, exclusieve airportlounges en shopping brochures. Het werk geeft een andere kijk op de manier waarop taal van invloed is op de lichamelijke en ruimtelijke ervaring.

Basir Mahmood, Monument of Arrival and Return, 2016, video-installatie, 9 min., 36 sec., courtesy de kunstenaar
Basir Mahmood, Monument of Arrival and Return, 2016, video-installatie, 9 min., 36 sec., courtesy de kunstenaar

Basir Mahmood, Monument of Arrival and Return (2016)

Mahmood filmde een groep dragers uit zijn thuisland Pakistan op het station van Lahore. Vanuit Amsterdam stuurde hij de crew instructies en ontving later het beeldmateriaal. Het contrast tussen deze productie, ontstaan dankzij grote mobiliteit en snelle communicatie over grote afstanden, en de realiteit van zijn subjecten, werkend in omstandigheden die de laatste honderd jaar weinig zijn veranderd, is groot. De kunstenaar zelf is mobiel, de dragers bewegen, maar gaan nergens naartoe.

Michele Rizzo, HIGHER xtn., 2018, courtesy de kunstenaar ©Foto Maarten Nauw
Michele Rizzo, HIGHER xtn., 2018, courtesy de kunstenaar ©Foto Maarten Nauw

Michele Rizzo, HIGHER xtn. (2018)

Choreograaf Rizzo verkent in HIGHER xtn. de nachtclub als plek van gemeenschapsvorming en zelfexpressie, met het repetitieve ritme van techno-muziek, die een ervaring van trance of flow in het lichaam kan veroorzaken, en de danser tijdelijk van zichzelf los kan maken. De clubcultuur, een veilige plek voor gemarginaliseerde groepen, geeft ruimte aan nieuwe vormen van publieke intimiteit tussen mensen met zeer verschillende achtergronden, terwijl die ook hun eigen identiteit verkennen. HIGHER xtn. werd de afgelopen maand uitgevoerd in een aantal drukbezochte performances in het Stedelijk.

Meer informatie over de tentoonstelling:

Freedom of Movement verwijst naar vrijheid van bewegen, ofwel de mogelijkheid van burgers om visumvrij binnen en buiten hun geboorteland te kunnen reizen. Het is sinds de opkomst van nationalistische en populistische bewegingen een steeds pregnantere term, die de vraag oproept hoeveel vrijheid we hebben en elkaar toestaan. Poëtisch opgevat verwijst ‘Freedom of Movement’ ook naar het lichaam zelf: het vermogen om te bewegen, actie te ondernemen en iets te bewerkstelligen

Via een open call werden kunstenaars in Nederland uitgenodigd om werk in te zenden. Uit de 399 inzendingen selecteerde de jury – bestaande uit Ligia Lewis (choreograaf), Juha van ’t Zelfde (curator en directeur Shadow Channel, Sandberg Instituut), Harm van den Dorpel (kunstenaar) en Susan Gibb (curator), onder leiding van juryvoorzitter Karen Archey (conservator hedendaagse kunst en time-based media, Stedelijk Museum) de twintig kunstenaars die deelnemen aan de tentoonstelling.

Deze tweejaarlijkse tentoonstelling wordt georganiseerd met financiële steun van de Gemeente Amsterdam.

Noot voor de redactie

Voor meer informatie en beeldmateriaal kunt u contact opnemen met de Press Office van het Stedelijk Museum, 020 - 573 2660 / 656 of pressoffice@stedelijk.nl